PHP: Dizi Fonksiyonları

Olabildiğince basit tutmaya çalışmama rağmen epeyce uzun bir yazı oldu 🙂 PHP dizilerinde en çok kullanılan fonksiyonları ve mevcut sorunların çözümlerini derledim. Bu makaleyi ara ara güncellemeye devam edeceğim. Az laf çok kod diyip gidiyorum, başka bir makalemde görüşmek üzere 😉

PRINT_R

Dizileri tek seferde ve okunaklı bir şekilde ekrana yazdırmak için kullanılır

<?php 
    $dizi = ["baris","aksu", "kişisel", "blog", "php", "dersleri"];
    print_r($dizi)
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => baris
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => php
    [5] => dersleri
)

VAR_DUMP()

PRINT_R fonksiyonundan farklı olarak dizi hakkında daha fazla bilgi verir

<?php 
    $dizi = ["baris","aksu", "kişisel", "blog", "php", "dersleri", 2019];
    var_dump($dizi)
?>

Çıktı

array(7) {
  [0]=>
  string(5) "baris"         
  [1]=>
  string(4) "aksu"
  [2]=>
  string(8) "kişisel"
  [3]=>
  string(4) "blog"
  [4]=>
  string(3) "php"
  [5]=>
  string(8) "dersleri"
  [6]=>
  int(2019)
}

IMPLODE()

IMPLODE fonksiyonu, bir dizinin elemanlarını belirli bir karakterle bölüp, string ifadeye çevirir

<?php 
    $dizi = ["baris","aksu", "kişisel", "blog", "php", "dersleri", 2019];
    echo implode(', ', $dizi)."<br />";
    echo implode(' - ', $dizi)
?>

Çıktı

baris, aksu, kişisel, blog, php, dersleri, 2019
baris - aksu - kişisel - blog - php - dersleri - 2019

EXPLODE()

Elinizdeki string bir ifadeyi belirttiğiniz karakterden itibaren bölerek bir dizi haline getirir.

2 Parametre alır, ilk parametre bölme işleminin başlatılacağı karakter, 2. parametre ise string ifadenin bulunduğu değişkeni alır.

<?php 
    $string = "PHP Programlama Dili Dersleri 2019";
    print_r(explode(" ", $string));
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => PHP
    [1] => Programlama
    [2] => Dili
    [3] => Dersleri
    [4] => 2019
)

COUNT()

Dizinin içindeki eleman sayısını verir

<?php 
    $dizi = ["baris","aksu", "kişisel", "blog", "php", "dersleri", 2019];
    echo count($dizi);
?>

Çıktı

7

IS_ARRAY()

Bir değişkenin dizi olup olmadığını bildirir. Eğer değişken bir dizi tutuyorsa ekrana bir yazdırır, eğer dizi dışında başka bir ifade tutuyorsa ekranda hiç bir şey yazmaz, yani 0’dır. Koşullu yapılarda kullanılır.

<?php 
    $dizi = ["baris","aksu", "kişisel", "blog", "php", "dersleri", 2019];
    echo is_array($dizi);
?>

Çıktı

1

SHUFFLE()

Dizi elemanlarını rastgele sıralar-değiştirir. Çekiliş sistemlerinde bu yapıyı kullanabilirsiniz

<?php 
    $dizi = ["baris","aksu", "kişisel", "blog", "php", "dersleri", 2019];
    shuffle($dizi);
    print_r($dizi);
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => aksu
    [1] => dersleri
    [2] => 2019
    [3] => php
    [4] => blog
    [5] => kişisel
    [6] => baris
)

ARRAY_COMBINE()

Elinizdeki iki farklı diziyi ANAHTAR + DEĞER olarak birleştirir. Daha açıklayıcı olması açısından; anahtarların tutulduğu bir diziyle, değerlerin tutulduğu bir diziyi anahtar => değer ilişkisiyle birleştirir.

<?php 
    $dizi1 = ["AD", "SOYAD", "YAŞ", "AÇIKLAMA"];
    $dizi2 = ["Barış", "AKSU", 22, "PHP'de en çok kullanılan dizi fonksiyonları dersi"];

    $sonuc = array_combine($dizi1, $dizi2);

    print_r($sonuc);
?>

Çıktı

Array
(
    [AD] => Barış
    [SOYAD] => AKSU
    [YAŞ] => 22
    [AÇIKLAMA] => PHP'de en çok kullanılan dizi fonksiyonları dersi
)

ARRAY_COUNT_VALUES()

Dizideki elemanların kaç kez tekrarlandığını bildirir

<?php 
    $dizi = ["barış", "aksu", "blog","barış", "blog"];

    print_r(array_count_values($dizi))
    
?>

Çıktı

Array
(
    [barış] => 2
    [aksu] => 1
    [blog] => 2
)

ARRAY_FLIP()

Anahtar ile değerlerin yerlerini değiştirir. Yani anahtarlar değer, değerler anahtar olur.

<?php     
    $dizi = [
        "AD" => "Barış",
        "SOYAD" => "AKSU",
        "WEBSITE" => "https://barisaksu.com/"
    ];

    print_r(array_flip($dizi))
    
?>

Çıktı

Array
(
    [Barış] => AD
    [AKSU] => SOYAD
    [https://barisaksu.com/] => WEBSITE
)

ARRAY_KEY_EXIST()

Belirtilen anahtarın dizinin içerisinde olup olmadığını sorgular

<?php  
    $dizi = [
        "AD" => "Barış",
        "SOYAD" => "AKSU",
        "WEBSITE" => "https://barisaksu.com/"
    ];

    echo array_key_exists("AD", $dizi)
    
?>

Çıktı

1

Tabi bu yapıyı iç içe dizilerde kullanmaya çalışırsanız, false döndürdüğünü görürsünüz. Bunun için bir fonksiyon yazmamız gerekiyor.

<?php 
    function array_key_exists_all($anahtar, $diziAdi){
        foreach($diziAdi as $indis => $deger){
            if($indis == $anahtar){
                return true;
            }
            if(is_array($deger)){
                return array_key_exists_all($anahtar, $deger);
            }

        }
        return false;
    };
    
    $dizi = [
        "AD" => "Barış",
        "SOYAD" => "AKSU",
        "WEBSITE" => "https://barisaksu.com/",
        "YETENEKLER" => [
            "A" => "PHP",
            "B" => "PYTHON",
            "C" => "HTML + CSS"
        ]
    ];

    echo array_key_exists_all("A", $dizi);
    
?>

ARRAY_MAP()

Dizideki her elemanı tek tek alarak işlem yapar

<?php 
    $dizi = ["barış", "aksu", "2019"];

    function fonksiyonAdi($item){
        return $item." kişisel blog";
    }

    $aM = array_map("fonksiyonAdi", $dizi);

    print_r($aM)
    
?>

VEYA

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "2019"];
    
    $aM = array_map(function($item){
        return $item." kişisel blog";
    }, $dizi);

    print_r($aM)
    
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış kişisel blog
    [1] => aksu kişisel blog
    [2] => 2019 kişisel blog
)

ARRAY_FILTER()

Dizideki her elemanı tek tek işler ve istenilen fonksiyon’dan geçirerek süzer

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "2019"];

    function fonksiyonAdi($item){
        return $item == "barış";
    }

    $aF = array_filter($dizi,"fonksiyonAdi");

    print_r($aF)
    
?>

VEYA

<?php 
    $dizi = ["barış", "aksu", "2019"];

    $aF = array_filter($dizi, function($item){
        return $item == "barış";
    });

    print_r($aF)
    
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
)

ARRAY_MERGE()

İki veya daha fazla diziyi birleştirmek için kullanılır

<?php 
    $dizi = ["barış", "aksu"];
    $dizi2 = ["kişisel", "blog"];
    $dizi3 = ["2019", "php", "dersleri"];
    

    $aM = array_merge($dizi, $dizi2, $dizi3);

    print_r($aM)
    
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => 2019
    [5] => php
    [6] => dersleri
)

ARRAY_RAND()

Dizi içerisinden rastgele değer seçmek için kullanılır

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "programlama", "dersleri"];

    $aR = array_rand($dizi, 2);

    print_r($aR)
    
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => 0
    [1] => 4
)

Gördüğünüz gibi seçtiği değerlerin anahtarını döndürdü. Eğer istersek array_map fonksiyonu ile verdiği değerleri direkt dizi elemanına çevirebiliriz.

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "programlama", "dersleri"];

    $aR = array_rand($dizi, 2);

    $aM = array_map(function($cevir) use ($dizi){
        return $dizi[$cevir];
    }, $aR);

    print_r($aM)
    
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => aksu
    [1] => programlama
)

ARRAY_REVERSE()

Dizi elemanlarını tersten sıralar

<?php 
    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "programlama", "dersleri"];

    $aR = array_reverse($dizi);

    print_r($aR)
    
?>

Çıktı

Array
(
    [0] => dersleri
    [1] => programlama
    [2] => blog
    [3] => kişisel
    [4] => aksu
    [5] => barış
)

ARRAY_SEARCH()

Dizide bir eleman aramak için kullanılır, bulunması durumunda elemanın anahtar değerini döndürür.

<?php 
    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "programlama", "dersleri"];

    $aS = array_search("programlama", $dizi);

    print_r($aS)
    
?>

Çıktı

4

Ancak bu yapı array_key_exist() fonksiyonunda olduğu gibi iç içe dizilerde çalışmamaktadır. Bunun için ise şöyle bir fonksiyon yazıyoruz.

<?php 

    function bul($anahtar, $diziAdi){
        static $yeniDizi = [];

        foreach ($diziAdi as $indis => $deger) {
            if (is_array($deger)) {
                $yeniDizi[] = $indis;
                return bul($anahtar, $deger);
            } else {
                if ($deger == $anahtar) {
                    $yeniDizi[] = $indis;
                }
            }

        }
        return $yeniDizi;
    };

    $dizi = [
        "a" => "adana",
        "i" => "istanbul",
        "b" => [
            "bursa",
            "balıkesir"
        ]
        ];

    $yeniDizi = bul("balıkesir", $dizi);

    print_r($yeniDizi)

?>

IN_ARRAY()

array_search() fonksiyonuyla aynı işi yapar, sonucu true veya false olarak döndürür.

<?php 

    $dizi = [
        "a" => "adana",
        "i" => "istanbul",
        "b" => [
            "bursa",
            "balıkesir"
        ]
        ];

    print_r(in_array("bursa", $dizi))
?>

Çıktı

1

Yine bu fonksiyonda iç içe dizilerde çalışmamaktadır bunun içinde bir fonksiyon yazıyoruz

<?php 

    function in_array_all($eleman, $diziAdi, $bool = false){
        foreach ($diziAdi as $item) {
            if (($bool ? $item === $eleman : $item == $eleman) || (is_array($item) && in_array_all($eleman, $item, $bool))) {
                return true;
            }
        }

        return false;
    }

    $dizi = [
        "a" => "adana",
        "i" => "istanbul",
        "b" => [
            "bursa",
            "balıkesir"
        ]
    ];


    echo in_array_all("bursa", $dizi) ? true : false;


?>

ARRAY_SHIFT()

Dizinin ilk (0) elemanını seçer, siler / çıkartır

<?php 

    $dizi = [
        "a" => "adana",
        "i" => "istanbul",
        "b" => [
            "bursa",
            "balıkesir"
        ]
    ];

    $secVeSil = array_shift($dizi);

    echo "Seçilen eleman:". $secVeSil . "<br />";

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Seçilen eleman:adana

Array
(
    [i] => istanbul
    [b] => Array
        (
            [0] => bursa
            [1] => balıkesir
        )

)

ARRAY_UNSHIFT()

Dizinin başına yeni bir eleman ekler

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];

    $basaEkle = array_unshift($dizi, "php programlama dili");

    echo "Seçilen eleman:". $basaEkle . "<br />";

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Seçilen eleman:9

Array
(
    [0] => php programlama dili
    [1] => barış
    [2] => aksu
    [3] => kişisel
    [4] => blog
    [5] => php
    [6] => dizi fonksiyonları
    [7] => dersi
    [8] => 2019
)

Çıktının 9 olmasının sebebi, 9. eleman olmasıdır, anahtar sonucunu döndürmüyor. Eğer eklediğimiz elemanın anahtarını belirtmek istersek bir değişkene aktarmamız gerekiyor. (array_merge() kullanımına dikkat!)

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];
    $ekle["ders"] = "php programlama dili";

    $dizi = array_merge($ekle, $dizi);

    

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Array
(
    [ders] => php programlama dili
    [0] => barış
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => php
    [5] => dizi fonksiyonları
    [6] => dersi
    [7] => 2019
)

ARRAY_POP()

Dizinin son elemanını seçer, siler / çıkartır

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];

    $secVeSil = array_pop($dizi);

    echo "Seçilen eleman:". $secVeSil . "<br />";

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Seçilen eleman:2019

Array
(
    [0] => barış
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => php
    [5] => dizi fonksiyonları
    [6] => dersi
)

ARRAY_PUSH()

Dizinin sonuna yeni bir eleman ekler

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];

    array_push($dizi, "kişisel blog");

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => php
    [5] => dizi fonksiyonları
    [6] => dersi
    [7] => 2019
    [8] => kişisel blog
)

Eğer birden fazla eleman eklemek isterseniz aşağıdaki gibi kullanabilirsiniz

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];

    array_push($dizi, "php", "merhaba", "dünya");

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => php
    [5] => dizi fonksiyonları
    [6] => dersi
    [7] => 2019
    [8] => php
    [9] => merhaba
    [10] => dünya
)

Eğer isterseniz dizi sonuna bu fonksiyonu kullanmadan da eleman ekleyebilirsiniz

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];
    $dizi[] = "php programalama dili";

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => php
    [5] => dizi fonksiyonları
    [6] => dersi
    [7] => 2019
    [8] => php programalama dili
)

Yine fonksiyonsuz kullanımda yeni değeri anahtarıyla birlikte ekleyebilirsiniz

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];
    $dizi["dersAdi"] = "php programalama dili";

    print_r($dizi)

?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
    [1] => aksu
    [2] => kişisel
    [3] => blog
    [4] => php
    [5] => dizi fonksiyonları
    [6] => dersi
    [7] => 2019
    [dersAdi] => php programalama dili
)

ARRAY_SLICE()

Dizide belirli bir aralığı seçmek için kullanılır

<?php 

    $dizi = ["barış", "aksu", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "dersi", 2019];
    
    #3'üncü elemandan başla ve sonrakileri dahil et
    print_r(array_slice($dizi, 3)); 

    #3'üncü elemandan başla ve en fazla 4 eleman döndür
    print_r(array_slice($dizi, 3, 4))

?>

Çıktı

Array #3'üncü elemandan başla ve sonrakileri dahil et
(
    [0] => blog
    [1] => php
    [2] => dizi fonksiyonları
    [3] => dersi
    [4] => 2019
)
Array #3'üncü elemandan başla ve en fazla 4 eleman seç/döndür
(
    [0] => blog
    [1] => php
    [2] => dizi fonksiyonları
    [3] => dersi
)

ARRAY_SUM()

Dizi içerisindeki elemanların toplamını verir

<?php 

    $sayisalDizi = [5, 4, 8, 52, 10];
    
    echo array_sum($sayisalDizi)

?>

Çıktı

79

ARRAY_PRODUCT()

Dizi içerisindeki elemanların çarpımını verir

<?php 

    $sayisalDizi = [5, 4, 8, 52, 10];
    
    echo array_product($sayisalDizi)

?>

Çıktı

83200

ARRAY_UNIQUE()

Dizide tekrar eden elemanları siler

<?php 

    $dizi = ["barış", "blog", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "php"];
    
    print_r(array_unique($dizi))

?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
    [1] => blog
    [2] => kişisel
    [4] => php
    [5] => dizi fonksiyonları
)

ARRAY_VALUES()

Mevcut dizideki anahtar değerlerini sıfırlar. Yukarıda array_unique() fonksiyonu ile tekrar eden elemanları temizleyince çıktıdaki dizi anahtarlarının 0, 1, 2, 4, 5 olarak göründüğünü fark etmişsinizdir.

Örneğin yukarıdaki çıktıyı array_values() fonksiyonu ile yeniden düzenleyelim

<?php 

    $dizi = ["barış", "blog", "kişisel", "blog", "php", "dizi fonksiyonları", "php"];
    
    $temizle = array_unique($dizi);
    $duzelt = array_values($temizle);

    print_r($duzelt)


?>

Çıktı

Array
(
    [0] => barış
    [1] => blog
    [2] => kişisel
    [3] => php
    [4] => dizi fonksiyonları
)

ARRAY_KEYS()

Dizi anahtarlarını listeler

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU"
    ];
    

    print_r(array_keys($dizi))


?>

Çıktı

Array
(
    [0] => ders
    [1] => dil
    [2] => yazar
)

Yalnız bu fonksiyonda iç içe dizilerde çalışmıyor. Bu yüzden yine bir fonksiyon yazarak bu sorunu aşıyoruz.

<?php 

   function array_keys_all($diziAdi){
       static $keys = [];
       foreach($diziAdi as $anahtar => $deger){
           $keys[] = $anahtar;
           if(is_array($deger))
               return array_keys_all($deger);
           }
           return $keys;
   }

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU",
        "ogrenciler" => [
            "a" => "mehmet",
            "b" => "mert",
            "c" => "can"
        ]

    ];
    

    print_r(array_keys_all($dizi))


?>

Çıktı

Array
(
    [0] => ders
    [1] => dil
    [2] => yazar
    [3] => ogrenciler
    [4] => a
    [5] => b
    [6] => c
)

CURRENT()

Dizinin ilk elemanını yazdırır.

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU",
        "ogrenciler" => [
            "a" => "mehmet",
            "b" => "mert",
            "c" => "can"
        ]

    ];
    

    echo current($dizi)


?>

Çıktı

Dizi Algoritmaları

END()

Dizinin son elemanını yazdırır.

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU"

    ];
    

    echo end($dizi);


?>

Çıktı

Barış AKSU

İç içe dizilerde de çalışıyor ama toplu olarak alıyor ve print_r ile kullanmak gerekiyor. Biz yine bu sorunu bir fonksiyon yazarak aşacağız.

<?php 

    function end_all($diziAdi){
        static $keys = [];
        foreach($diziAdi as $anahtar => $deger){
            $keys[] = $anahtar;
            if(is_array($deger))
                return end($deger);
            }
            return $keys;
        }   

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU",
        "ogrenciler" => [
            "a" => "mehmet",
            "b" => "mert",
            "c" => "can"
        ]

    ];
    

    print_r(end_all($dizi));

?>

Çıktı

can

NEXT() ve PREV()

Dizideki önceki ve sonraki elemanı seçer / bulur (art arda kullanımı mümkün)

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU",
        "ogrenciler" => [
            "a" => "mehmet",
            "b" => "mert",
            "c" => "can"
        ]

    ];
    

    echo next($dizi)."<br />";
    echo prev($dizi)

?>

Çıktı

PHP
Dizi Algoritmaları

RESET()

next() ve prev() fonksiyonları ile yapılan işlemleri sıfırlar.

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU",
        "ogrenciler" => [
            "a" => "mehmet",
            "b" => "mert",
            "c" => "can"
        ]

    ];
    

    echo next($dizi)."<br />";
    echo next($dizi)."<br />";
    echo reset($dizi)."<br />";
    echo next($dizi)


?>

Çıktı

PHP
Barış AKSU
Dizi Algoritmaları
PHP

EXTRACT()

Dizideki anahtarları değişken olarak atar

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU",
        "ogrenciler" => [
            "a" => "mehmet",
            "b" => "mert",
            "c" => "can"
        ]

    ];
    

    extract($dizi);

    echo $ders;


?>

Çıktı

Dizi Algoritmaları

ASORT()

Dizi içerisindeki değerlere göre A’dan Z’ye doğru sıralar

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU"
    ];
    
    asort($dizi);
    print_r($dizi)


?>

Çıktı

Array
(
    [yazar] => Barış AKSU
    [ders] => Dizi Algoritmaları
    [dil] => PHP
)

ARSORT()

Dizi elemanlarını Z’den A’ya doğru sıralar

<?php 

    $dizi = [
        "ders" => "Dizi Algoritmaları",
        "dil" => "PHP",
        "yazar" => "Barış AKSU"
    ];
    
    arsort($dizi);
    print_r($dizi)


?>

Çıktı

Array
(
    [dil] => PHP
    [ders] => Dizi Algoritmaları
    [yazar] => Barış AKSU
)

KSORT()

Dizi elemanlarını anahtara göre A’dan Z’ye doğru sıralar

<?php 

    $dizi = [
        "bicibici" => "adana",
        "künefe" => "hatay",
        "cigköfte" => "urfa"
    ];
    
    ksort($dizi);
    print_r($dizi)


?>

Çıktı

Array
(
    [bicibici] => adana
    [cigköfte] => urfa
    [künefe] => hatay
)

KRSORT()

Dizi elemanlarını anahtara göre Z’den A’ya doğru sıralar

<?php 

    $dizi = [
        "bicibici" => "adana",
        "künefe" => "hatay",
        "cigköfte" => "urfa"
    ];
    
    krsort($dizi);
    print_r($dizi)


?>

Çıktı

Array
(
    [künefe] => hatay
    [cigköfte] => urfa
    [bicibici] => adana
)